Αν το #food_waste (τα #τρόφιμα που καταλήγουν στα σκουπίδια) ήταν χώρα, θα ήταν -σύμφωνα με τον ΟΗΕ- ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός αερίων του θερμοκηπίου μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ (https://www.unenvironment.org/…/regio…/minimizing-food-waste). Το άκουσα πριν από λίγες ημέρες, σε μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής (www.afs.edu.gr), όπου ετέθη (και) το κρίσιμο θέμα της αειφορίας στη γεωργία και την παραγωγή τροφίμων και σκέφτηκα ότι, παρότι η στατιστική αυτή δεν είναι καινούργια (εγώ την άκουγα έτσι και αλλιώς πρώτη φορά), πρέπει να μάθω περισσότερα. 'Ολοι γνωρίζουμε για τη σπατάλη τροφίμων, που θα μπορούσαν να ταΐσουν εκατομμύρια στόματα πεινασμένων, αλλά πιστεύω πως τα στατιστικά βάζουν το πρόβλημα σε ακόμα πιο στέρεη βάση, μας βοηθούν να το αντιληφθούμε καλύτερα.

Το φαγητό, λοιπόν, που ποτέ δεν τρώμε, καταναλώνει για την παραγωγή του το 25% του φρέσκου νερού στον πλανήτη -άλλοι υπολογίζουν ότι ισοδυναμεί με τον ετήσιο όγκο της ροής του ρωσικού ποταμού Βόλγα. Με απλά λόγια, ποτίζεις γενναιόδωρα το μαρούλι ή το σιτάρι ή το ρύζι ή άλλες υδροχαρείς καλλιέργειες για να τα φας, τα αγοράζεις στο σούπερ μάρκετ (όπου έχουν καταλήξει με φορτηγά που καίνε #ορυκτά_καύσιμα, τυλιγμένα σε #συσκευασίες που συχνά δεν είναι εύκολο να ανακυκλωθούν για διάφορους λόγους, π.χ., λόγω τεχνικής αδυναμίας διαχωρισμού διαφορετικών στρωμάτων υλικών ή απροθυμίας του καταναλωτή να τις πετάξει στον σωστό κάδο) και τελικά είτε τα αφήνεις να σαπίσουν στο ψυγείο είτε λήγει η ημερομηνία λήξης τους και καταλήγουν στα σκουπίδια. 'Ολοι το έχουμε πάθει. 

Για την παραγωγή τους όμως κι ενδεχομένως για τη μεταφορά τους, εκλύονται 3,3 δισ. τόνοι αερίων του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Με βάση έρευνα του Waste & Resources Action Programme (WRAP), στο Ηνωμένο Βασίλειο χρησιμοποιείται μια περιοχή ίση σε μέγεθος με την Ουαλία, για να καλλιεργηθούν τρόφιμα που ποτέ δεν καταναλώνονται. Η μέση βρετανική οικογένεια πετάει το 22% των εβδομαδιαίων αγορών της σε τρόφιμα, κάτι που στοιχίζει στον οικογενειακό προϋπολογισμό περίπου 800 στερλίνες ετησίως. 

Παγκοσμίως υπολογίζεται ότι το 1/3 του φαγητού που παράγεται καταλήγει στα σκουπίδια. Να στο πω με άλλα λόγια; Μια έκταση του μεγέθους της ...Κίνας χρησιμοποιείται κάθε χρόνο για να καλλιεργηθεί φαγητό, που ποτέ δεν καταναλώνεται. Το price tag αυτής της σπατάλης υπολογίζεται σε 984 δισ. δολάρια κάθε 365 ημέρες. 

Την ίδια ώρα, στο Ηνωμένο Βασίλειο καταλήγουν κάθε χρόνο στα σκουπίδια 50.000.000 κοτόπουλα (https://friendsoftheearth.uk/food-waste) και 1.500.000 χοίροι (https://www.theguardian.com/lifeandst…/…/19/meat-dairy-waste). Ζώα που σφαγιάζονται για να καταναλωθούν, αλλά ποτέ δεν καταναλώνονται (παγκοσμίως ο αριθμός αυτός υπολογίζεται σε 12 δισ. ζώα, ένας ασύλληπτος αριθμός ζωντανών πλασμάτων, που γεννιούνται και σφαγιάζονται για να καταλήξουν στα σκουπίδια χωρίς τελικά να τα φάει κάποιος)... 

Θα μου πεις ότι τουλάχιστον το φαγητό που καταλήγει στις χωματερές αποσυντίθεται εύκολα και πολύ γρήγορα... Στην πραγματικότητα όμως, οι ανοξικές συνθήκες στις χωματερές έχουν ως αποτέλεσμα τα πεταμένα τρόφιμα να διασπώνται τελικά με μεθανογενή μικρόβια, με αποτέλεσμα να εκλύεται μεθάνιο, ένα αέριο του θερμοκηπίου 30 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα. Κι όλα αυτά, την ίδια ώρα που -σύμφωνα με εκτιμήσεις του Food Aid Foundation (https://www.foodaidfoundation.org/world-hunger-statistics.h…) σχεδόν 800.000.000 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων πολλά παιδιά, πέφτουν κάθε νύχτα για ύπνο νηστικοί, ενώ θα μπορούσαν να σιτιστούν με το ένα τέταρτο του φαγητού που πετιέται κάθε χρόνο στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. 

Προφανώς, στην κοινωνική του πτυχή, το πώς δηλαδή θα φτάσουν τα τρόφιμα που περισσεύουν σε εκείνους που πεινάνε, ακόμη και στις ανεπτυγμένες χώρες του πλανήτη, το πρόβλημα του food waste είναι ακόμη πιο πολύπλοκο και σύνθετο -αν και γίνονται βήματα δειλά, όπως τα fora διαμοιρασμού τροφίμων και τα αντίστοιχα δημοφιλή app (βλέπε OLIO, https://olioex.com/), αλλά και διάφορες τοπικές πρωτοβουλίες. 

Στο να αντιμετωπιστεί όμως η περιβαλλοντική πτυχή του food waste, όλα περνάνε άμεσα και καθημερινά (και) από το χέρι μας, δεδομένου ότι το 40% -έως 70% σε κάποιες χώρες- της σπατάλης τροφίμων υπολογίζεται ότι γίνεται μέσα στο σπίτι μας (το υπόλοιπο σε σημεία πώλησης ή ακόμη και παραγωγής, αφού ένα φρούτο που δεν έχει τέλειο σχήμα ή ένα λαχανικό με μικρά χτυπήματα συχνά πετάγεται, ενώ έχει ακριβώς την ίδια γεύση και τις ίδιες θρεπτικές αξίες με το οπτικά τέλειο).

Πηγή άρθρου: Αλεξάνδρα Γούτα, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Photo: TheDigitalArtist/pixabay