Horizon Scanning

Τεχνολογική περιοχή: ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΗ

Recipe 2508859 960 720

Συζητήσεις φορολογίας τροφίμων ανάλογα με το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα

Tον Νοέμβριο του 2020, η UK Health Alliance on Climate Change δημοσίευσε μια έκθεση που περιγράφει λεπτομερώς ορισμένες συστάσεις που απευθύνονται στην κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και στη βιομηχανία τροφίμων. Η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, εάν αυτές οι συστάσεις δεν ληφθούν υπόψη έως το 2025, οι παραγωγοί θα φορολογούνται ανάλογα με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των προϊόντων τους.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μια προσαύξηση μόλις 5p ανά σακούλα οδήγησε σε μείωση κατά 86% στην κατανάλωση πλαστικής σακούλας. Ένας φόρος στα τρόφιμα πιθανότατα θα αύξανε την τιμή των περισσότερων τροφίμων –ιδιαίτερα εκείνων που πρέπει να τρώμε λιγότερο– κατά πολύ περισσότερο από 5 p. Η μοντελοποίηση υποδηλώνει ότι το βόειο κρέας,  θα ήταν 40% πιο ακριβό εάν το περιβαλλοντικό κόστος αντικατοπτριζόταν στην τιμή του. 

Οι αγρότες και οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας τροφίμων υποστήριξαν έναν φόρο άνθρακα με βάση τα τρόφιμα, βασιζόμενοι ότι μπορεί να μην εφαρμοστεί μια πλήρως ολοκληρωμένη πολιτική που να εξηγεί διαφορετικά συστήματα παραγωγής, με αποτέλεσμα ορισμένοι αγρότες να τιμωρούνται δυσανάλογα και άδικα. Αυτό –από την σκοπιά των κτηνοτρόφων– κινδυνεύει να διαιωνίσει την ήδη κάπως διαδεδομένη έννοια του «φυτό ίσον καλό, κρέας ίσον κακό», ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν αποχρώσεις ως προς το πόσο κακό είναι ένα συγκεκριμένο ζωικό προϊόν ανάλογα με το ζώο προέλευσης και τα συστήματα παραγωγής. 
Η ανησυχία είναι ότι οι καταναλωτές μπορεί να επιλέγουν ολοένα και περισσότερο τα εισαγόμενα τρόφιμα φυτικής προέλευσης σε βάρος των τοπικών ζωικών προϊόντων. Φυσικά, η καλύτερη πολιτική θα ήταν αυτή που αντιπροσωπεύει κάθε λεπτό διαφορά στο αποτύπωμα κάθε μεμονωμένου προϊόντος διατροφής. Αλλά το επιχείρημα, όταν τεθεί έτσι, αγνοεί την πραγματικότητα ότι ακόμη και τα πιο μη βιώσιμα φυτικά τρόφιμα είναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, σημαντικά καλύτερα για τον πλανήτη από τα ζωικά προϊόντα.  Οι μεταφορές αντιπροσωπεύουν μόνο το 0,5-10% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που σχετίζονται με τα τρόφιμα, πράγμα που σημαίνει ότι, ενώ μια φυτική πρωτεΐνη που εισάγεται από μια γειτονική χώρα θα έχει μεγαλύτερο κόστος για το περιβάλλον από την τοπική εναλλακτική λύση της εποχής, και οι δύο θα έχουν μόνο ένα κλάσμα του περιβαλλοντικού αποτυπώματος σχεδόν οποιασδήποτε φάρμας βοείου κρέατος, από οπουδήποτε προήλθε. Επιπλέον, δεν φαίνεται δικαιολογημένο να επιχειρηματολογούμε ενάντια σε μια πολιτική με βάση την υπερβολική απλούστευση, όταν δεν υπάρχουν πραγματικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν αυτές τις ανησυχίες. 
Μία από τις πρώτες αλλαγές αναφέρει η Έκθεση θα ήταν η αύξηση της λογοδοσίας. Προτού μπορέσει να υπολογιστεί οποιοσδήποτε φόρος, πρέπει πρώτα να δημιουργηθεί ένα συνεπές μέσο μέτρησης, αναφοράς και παρακολούθησης των εκπομπών σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού. Αυτό θα τονίσει πού βρίσκονται οι προβληματικές περιοχές, επιτρέποντας τον υπολογισμό ενός δίκαιου φόρου, αλλά επίσης πιθανόν να παρακινήσει τους αγρότες και τους παραγωγούς να κάνουν αλλαγές ακόμη και πριν εφαρμοστούν οι φόροι. Είτε αυτές οι αλλαγές προκύπτουν μέσω περιβαλλοντικών ανησυχιών είτε καθαρά από την άποψη των δημοσίων σχέσεων, τελικά δεν έχει σημασία – η αλλαγή είναι αλλαγή.

Πηγή: https://www.foodunfolded.com/article/should-we-tax-food-according-to-its-environmental-footprint-opinion
https://www.foodunfolded.com/article/carbon-tax-on-food
Photo by Rierosa222 / pixabay

Βαθμολογήστε την Τάση

(Πρέπει να βαθμολογήσετε και τις δύο παραμέτρους.)

Πόσο πιθανό είναι να συμβεί;

Πόση επίδραση στην περιοχή ενδιαφέροντος έχει;

Βαθμολογία κοινού μέχρι σήμερα

Βαθμολογία τάσης με βάση το πόσο πιθανό είναι να συμβεί

Βαθμολογία τάσης με βάση την επίδρασή της