Σε κίνδυνο οι... καλοκαιρινές διακοπές
Η κλιματική κρίση πιθανώς αλλάζει τον τρόπο που έχουμε στο μυαλό μας την έννοια του καλοκαιριού.
Ενώ το μεταβαλλόμενο κλίμα θα επηρεάσει διαφορετικά διάφορες περιοχές, οι επιστήμονες συμφωνούν ότι η νότια Ευρώπη και θα συνεχίσει να βλέπει περισσότερους καύσωνες, ξηρασίες, πυρκαγιές, παράκτιες πλημμύρες και ισχυρότερες ανεμοθύελλες, αλλά και περιόδους πιο έντονων βροχοπτώσεων. Πολλά από αυτά τα φαινόμενα συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, της πιο δημοφιλής τουριστικής περιόδου της Μεσογείου. Αυτά τα γεγονότα όμως εκτός από άβολα, μπορεί να είναι και θανατηφόρα. Στην Ισπανία, σχεδόν 1.000 άνθρωποι πέθαναν σε οκτώ ημέρες του καύσωνα του Ιουλίου 2023. Το συνολικό ανθρώπινο κόστος των καύσωνα του καλοκαιριού του 2023 στην Ευρώπη δεν έχει ακόμη υπολογιστεί. Αλλά το καλοκαίρι του 2022 – το οποίο ήταν εξίσου καυτερό – οδήγησε σε απώλεια περισσότερων από 60.000 ζωών. Σε ένα τέτοιο σκηνικό, υπάρχει μια άλλη απώλεια που μπορεί να φαίνεται πολύ λιγότερο σημαντική – αλλά είναι μια οδυνηρή υπενθύμιση του πώς η κλιματική αλλαγή αναδιαμορφώνει τόσο την καθημερινή όσο και την οικονομική μας πραγματικότητα: η επίδραση στις καλοκαιρινές διακοπές στη Μεσόγειο.
Μια πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδίων (ETC) διαπίστωσε ότι οι μεσογειακές χώρες παραμένουν ο πιο δημοφιλής προορισμός για τους Ευρωπαίους για τον Ιούνιο έως τον Νοέμβριο του 2023. Ωστόσο, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ο αριθμός των Ευρωπαίων τουριστών που ενδιαφέρονται να μεταβούν σε χώρες της Μεσογείου έχει μειωθεί κατά 10% . Πολλοί ταξιδιώτες, εν τω μεταξύ, αλλάζουν τις ημερομηνίες των διακοπών τους: 5% περισσότεροι επιλέγουν τον Οκτώβριο και Νοέμβριο σε σύγκριση με το 2022. Ενώ "οι οικονομικοί παράγοντες έχουν σημαντικό αντίκτυπο", δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του ETC, "η ανησυχία για τις καιρικές συνθήκες επηρεάζει επίσης το πού επιλέγουν οι Ευρωπαίοι να πάνε διακοπές". Η έρευνα του ETC διαπίστωσε ότι σχεδόν το 8% των ταξιδιωτών ανέφεραν συγκεκριμένα τα «ακραία καιρικά φαινόμενα» ως το κύριο μέλημά τους για ταξίδι στην Ευρώπη από τον Ιούνιο έως τον Νοέμβριο του 2023.
Είναι λοιπόν πιθανό να δούμε σταδιακά μια γεωγραφική αλλαγή στους προορισμούς διακοπών. Θα μπορούσαν για παράδειγμα αρχικά να γνωρίσουν μεγάλη άνθηση οι ορεινοί προορισμοί και οι βόρειες χώρες. Αυτό έχει ήδη επισημάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τουρισμού (European Travel Commission-ETC), παρατηρώντας πως «προορισμοί όπως η Τσεχία, η Βουλγαρία, η Ιρλανδία και η Δανία απολαμβάνουν αυξανόμενης δημοτικότητας».
Ενώ το μεταβαλλόμενο κλίμα θα επηρεάσει διαφορετικά διάφορες περιοχές, οι επιστήμονες συμφωνούν ότι η νότια Ευρώπη και θα συνεχίσει να βλέπει περισσότερους καύσωνες, ξηρασίες, πυρκαγιές, παράκτιες πλημμύρες και ισχυρότερες ανεμοθύελλες, αλλά και περιόδους πιο έντονων βροχοπτώσεων. Πολλά από αυτά τα φαινόμενα συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, της πιο δημοφιλής τουριστικής περιόδου της Μεσογείου. Αυτά τα γεγονότα όμως εκτός από άβολα, μπορεί να είναι και θανατηφόρα. Στην Ισπανία, σχεδόν 1.000 άνθρωποι πέθαναν σε οκτώ ημέρες του καύσωνα του Ιουλίου 2023. Το συνολικό ανθρώπινο κόστος των καύσωνα του καλοκαιριού του 2023 στην Ευρώπη δεν έχει ακόμη υπολογιστεί. Αλλά το καλοκαίρι του 2022 – το οποίο ήταν εξίσου καυτερό – οδήγησε σε απώλεια περισσότερων από 60.000 ζωών. Σε ένα τέτοιο σκηνικό, υπάρχει μια άλλη απώλεια που μπορεί να φαίνεται πολύ λιγότερο σημαντική – αλλά είναι μια οδυνηρή υπενθύμιση του πώς η κλιματική αλλαγή αναδιαμορφώνει τόσο την καθημερινή όσο και την οικονομική μας πραγματικότητα: η επίδραση στις καλοκαιρινές διακοπές στη Μεσόγειο.
Μια πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδίων (ETC) διαπίστωσε ότι οι μεσογειακές χώρες παραμένουν ο πιο δημοφιλής προορισμός για τους Ευρωπαίους για τον Ιούνιο έως τον Νοέμβριο του 2023. Ωστόσο, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ο αριθμός των Ευρωπαίων τουριστών που ενδιαφέρονται να μεταβούν σε χώρες της Μεσογείου έχει μειωθεί κατά 10% . Πολλοί ταξιδιώτες, εν τω μεταξύ, αλλάζουν τις ημερομηνίες των διακοπών τους: 5% περισσότεροι επιλέγουν τον Οκτώβριο και Νοέμβριο σε σύγκριση με το 2022. Ενώ "οι οικονομικοί παράγοντες έχουν σημαντικό αντίκτυπο", δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του ETC, "η ανησυχία για τις καιρικές συνθήκες επηρεάζει επίσης το πού επιλέγουν οι Ευρωπαίοι να πάνε διακοπές". Η έρευνα του ETC διαπίστωσε ότι σχεδόν το 8% των ταξιδιωτών ανέφεραν συγκεκριμένα τα «ακραία καιρικά φαινόμενα» ως το κύριο μέλημά τους για ταξίδι στην Ευρώπη από τον Ιούνιο έως τον Νοέμβριο του 2023.
Είναι λοιπόν πιθανό να δούμε σταδιακά μια γεωγραφική αλλαγή στους προορισμούς διακοπών. Θα μπορούσαν για παράδειγμα αρχικά να γνωρίσουν μεγάλη άνθηση οι ορεινοί προορισμοί και οι βόρειες χώρες. Αυτό έχει ήδη επισημάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τουρισμού (European Travel Commission-ETC), παρατηρώντας πως «προορισμοί όπως η Τσεχία, η Βουλγαρία, η Ιρλανδία και η Δανία απολαμβάνουν αυξανόμενης δημοτικότητας».
Στο αντίποδα πάντως, όπως σημειώνει ο Ferguson, υπάρχουν τρία γεγονότα που δεν επιβεβαιώνουν τέτοιες άμεσες αλλαγές:
- Δεν είναι ξεκάθαρο ότι αυτό το καλοκαίρι είναι απόλυτα καταστροφικό για τα παράκτια θέρετρα της Μεσογείου και του Αιγαίου. Στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, ο αριθμός των στρεμμάτων που κάηκαν φέτος από δασικές πυρκαγιές είναι χαμηλότερος από τον μέσο όρο της περιόδου 2006-2022.
- Η κλιματική αλλαγή δεν συνεπάγεται αυτόματα καλά νέα για τα ορεινά θέρετρα. Άλλωστε, τα περισσότερα από αυτά προσελκύουν πολύ περισσότερους επισκέπτες ως χιονοδρομικά κέντρα τον χειμώνα. Βέβαια, στα βουνά οι θερμοκρασίες αυξάνονται περίπου όσο και στις παραλίες.
- Τα στοιχεία διαμονών δεν υποδεικνύουν ότι οι ταξιδιώτες φεύγουν όταν οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν τακτικά σε μη απολαυστικά επίπεδα. «Ίσως είναι πιο ακριβές να πούμε ότι φεύγουν όταν δεν υπάρχει κλιματισμός», λέει χαρακτηριστικά.
Πηγές: https://www.bbc.com/travel/article/20231016-is-this-the-end-of-the-mediterranean-beach-holiday
https://www.naftemporiki.gr/finance/world/1500301/toyrismos-echoyn-pethanei-oi-kalokairines-diakopes/
Photo: NadineDoerle/pixabay