Πυρίμαχο βαμβάκι
Προκαταρκτικά αποτελέσματα έρευνας μπορεί να σημάνουν το τέλος της προσθήκης αντιπυρικών χημικών κατά την κατεργασία βαμβακού, ένα μέτρο που αποτελεί σημαντικό όρο για την αντιπυρική ασφάλεια των εργοστασίων και των υφασμάτων.
Η βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας έχει βαρύ παρελθόν όσον αφορά τις πυρκαγιές εργοστασίων, γεγονός που οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στην ίδια την εύφλεκτη φύση του βάμβακα. Κατ’ αρχάς, κατά την ίδια την επεξεργασία σε νήμα, οι μπάλες βαμβακιού δεν είναι απλώς εύφλεκτες: η ίδια η υφή τους σημαίνει πως κάθε προσπάθεια να σβήσουν με νερό μάλλον θα αποτύχει, καθώς αυτό δε θα εισχωρήσει περισσότερα από λίγα εκατοστά μέσα τους. Είναι εφικτό μάλιστα να βυθιστεί μια φλεγόμενη μπάλα βαμβακιού σε νερό, να σβήσουν τα εξωτερικά της στρώματα, και όταν αποσυρθεί να αναφλεγεί εκ νέου από τη θερμότητα στο εσωτερικό της.
Μέχρι σήμερα, κατά την κατεργασία του βαμβακιού χρησιμοποιούνταν μια πληθώρα αντιπυρικών για όλους τους παραπάνω λόγους, καθώς το λευκό βαμβάκι που χρησιμοποιείται είναι όπως περιγράψαμε εξαιρετικά εύφλεκτο. Είναι όμως γνωστές ποικιλίες καφετί βάμβακα οι οποίες έχουν σημαντικές αντιπυρικές ιδιότητες.
Η βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας έχει βαρύ παρελθόν όσον αφορά τις πυρκαγιές εργοστασίων, γεγονός που οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στην ίδια την εύφλεκτη φύση του βάμβακα. Κατ’ αρχάς, κατά την ίδια την επεξεργασία σε νήμα, οι μπάλες βαμβακιού δεν είναι απλώς εύφλεκτες: η ίδια η υφή τους σημαίνει πως κάθε προσπάθεια να σβήσουν με νερό μάλλον θα αποτύχει, καθώς αυτό δε θα εισχωρήσει περισσότερα από λίγα εκατοστά μέσα τους. Είναι εφικτό μάλιστα να βυθιστεί μια φλεγόμενη μπάλα βαμβακιού σε νερό, να σβήσουν τα εξωτερικά της στρώματα, και όταν αποσυρθεί να αναφλεγεί εκ νέου από τη θερμότητα στο εσωτερικό της.
Μέχρι σήμερα, κατά την κατεργασία του βαμβακιού χρησιμοποιούνταν μια πληθώρα αντιπυρικών για όλους τους παραπάνω λόγους, καθώς το λευκό βαμβάκι που χρησιμοποιείται είναι όπως περιγράψαμε εξαιρετικά εύφλεκτο. Είναι όμως γνωστές ποικιλίες καφετί βάμβακα οι οποίες έχουν σημαντικές αντιπυρικές ιδιότητες.
Στις 18/1/2023 δημοσιεύτηκε έρευνα στα πλαίσια της οποίας διενεργήθηκαν διασταυρώσεις ποικιλιών βαμβακιού ώστε να επιτευχθούν ποικιλίες λευκού χρώματος, κατάλληλες για παραγωγή υφασμάτων, οι οποίες να έχουν κληρονομήσει την αντιπυρική βιολογία που θα θέλαμε [γ]. Η έρευνα προχωρά ακόμα σε μία προσπάθεια γενετικής ανάλυσης ώστε να γίνουν εκτιμήσεις για το μηχανισμό και τις ουσίες που δίνουν αυτή την εξαιρετικά χρήσιμη και σημαντική ιδιότητα, η οποία θα μπορούσε να μειώσει ή και στο μέλλον να υποκαταστήσει την προσθήκη τεχνητών χημικών.
Στο πιο εντυπωσιακό μέρος της έρευνας, υφασμάτινες ταινίες από τις διάφορες σειρές βάμβακα αναφλέγησαν από τους ερευνητές, με τις νέες, πυρίμαχες σειρές να μη γίνονται παρανάλωμα του πυρός. Ένα αποτέλεσμα που μπορεί να έχει μεγάλη σημασία για τους εμπλεκόμενους τομείς της βιομηχανίας, για την καθημερινή ασφάλεια των χώρων εργασίας ολόκληρης της αλυσίδας παραγωγής, αλλά και ακόμα σημαντικότερο για το περιβάλλον που θα κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενεές.
[Έκτωρ-Ξαβιέ Δελαστίκ, Φυσικός Εφαρμογών, Υ.Δ. Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών]
Πηγή: https://www.naftemporiki.gr/techscience/1454058/pyrimacho-vamvaki/
Φωτογραφία από Jim Black από το Pixabay
[Έκτωρ-Ξαβιέ Δελαστίκ, Φυσικός Εφαρμογών, Υ.Δ. Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών]
Πηγή: https://www.naftemporiki.gr/techscience/1454058/pyrimacho-vamvaki/
Φωτογραφία από Jim Black από το Pixabay