Ο σκοτεινός τουρισμός, γνωστός και ως μαύρος τουρισμός ή νοσηρός τουρισμός, είναι η τάση που περιλαμβάνει ταξίδια σε μέρη που συνδέονται με το θάνατο και την τραγωδία. Οι άνθρωποι φαίνεται να ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο και να γοητεύονται από την τραγωδία, τις δολοφονίες και τους κινδύνους. Οι ονειρεμένοι προορισμοί για τους τουρίστες της τάσης περιλαμβάνουν μέρη όπως το Τσέρνομπιλ και το Άουσβιτς, αλλά και το Μεντεγίν, ακολουθώντας τα βήματα του παγκοσμίου φήμης ναρκωτικού Πάμπλο Εσκομπάρ ή του Μιλγουόκι, για να δουν την πόλη όπου συνέβησαν οι αμέτρητοι φόνοι από τον κατά συρροή δολοφόνο Τζέφρι Λάιονελ Ντάμερ. Όσο πιο ενοχλητικό τόσο το καλύτερο. Μερικοί φτάνουν μέχρι το να ταξιδεύουν σε εμπόλεμες ζώνες για να το διασκεδάσουν – όποια κι αν είναι η διασκέδαση.

Ο Νεοζηλανδός δημοσιογράφος David Farrier ερεύνησε πρόσφατα το φαινόμενο στη σειρά του Netflix Dark Tourist. Σε ένα εντυπωσιακό παράδειγμα επιτόπιας δημοσιογραφίας, ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο ακολουθώντας ένα κοπάδι σκοτεινών τουριστών, αναζητώντας απαντήσεις στο γιατί οι άνθρωποι θα χρησιμοποιούσαν ποτέ τον χρόνο που κέρδισαν με κόπο για να αναζητήσουν κίνδυνο. Σύμφωνα με τη σειρά ντοκιμαντέρ, μπορεί να είναι ένας τρόπος να νιώσεις ζωντανός, πριν επιστρέψεις στην ασφάλεια μιας πιο παραδοσιακής, βαρετής ύπαρξης. Ωστόσο, αυτή η άποψη είναι λίγο απλοϊκή.

Σήμερα, αν και δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία, το φαινόμενο φαίνεται να αυξάνεται – υπάρχει ακόμη και ένας ιστότοπος, το Dark-Tourism.com, που έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει μια λίστα με σκοτεινούς τουριστικούς προορισμούς. Το οποίο πλέον φτάνει σε περισσότερους από εννιακόσιους προορισμούς σε εκατόν δώδεκα διαφορετικές χώρες. Φαίνεται επίσης ότι η εστίαση μετατοπίζεται. Από μια γιορτή της ιστορίας στη σφαίρα της ποπ κουλτούρας.
Είναι ξεκάθαρο πώς η επίσκεψη στο Άουσβιτς ή το Μπίρκεναου μπορεί να είναι ένας τρόπος για να ξαναζήσετε ένα τρομερό παρελθόν που χρησιμεύει ως ενθύμιο για να μην επαναλάβετε ποτέ ξανά τα ίδια λάθη. Ομοίως, η επίσκεψη στο Τσερνόμπιλ μπορεί να βοηθήσει τους τουρίστες να κατανοήσουν τις συνέπειες που μπορεί να έχουν τα ανθρώπινα λάθη όταν πρόκειται για ένα ευαίσθητο περιβάλλον όπως ένα πυρηνικό εργοστάσιο.

Πρόσφατα, όμως, οι σκοτεινοί τουρίστες άρχισαν να παρακολουθούν τις σειρές του Netflix περισσότερο παρά μεγάλα ιστορικά γεγονότα. Αυτό οδήγησε σε μια εμπορευματοποίηση της τραγωδίας. Είναι περισσότερο για τη μόδα, αυτές τις μέρες, παρά για τη μάθηση. Ακολουθούν εμπορεύματα και αναμνηστικά. Το Τσερνόμπιλ είναι το τέλειο παράδειγμα: μετά την προβολή της σειράς του Τσερνομπίλ το 2019 από το HBO, λένε οι τοπικοί φορείς, ο τουρισμός στην περιοχή έχει υπερδιπλασιαστεί. Η κυβέρνηση αποφάσισε μάλιστα να ανοίξει νέο χώρο, παρά τα υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας που καταγράφηκαν.

Πηγή: https://lampoonmagazine.com/article/2023/09/30/dark-tourism-definition-popularity-chernobyl/
Photo by Reznik89/pixabay